งางอก
อุทิศแด่แม่เหรียญ อภัยพงศ์ - เด็กยอง ผู้จากลาไปไกลแสน
วิลักษณ์ ศรีป่าซาง / เรื่อง
ภาพงาม โดยนันทพัฒน์ สุรสิงห์โตทอง ภาพไม่งาม โดยผู้เขียน

แม่เราตายไปนานแล้ว แต่เรายังคิดถึงท่านอยู่ทุกวัน ความจริงอยากใช้ว่า แม่เราสวรรคต สิ้นชีพิตตักษัย สิ้นพระชนม์ มรณภาพ อะไรก็แล้วแต่ เพราะแม่คือพระเจ้าของลูก ใจจึงอยากย้อมคำให้งามงด ที่ใช้ไม่ได้เพราะมีเงื่อนไขมากมาย ความจริงแม่เราย่อมวิเศษกว่าทุกคน เพราะไม่มีแม่ก็ไม่มีเรา ก็เอาเถอะ ดีที่พ่อเราไม่ใช่เป็นพระเอกลิเก ใช้ว่าแม่ตายจึงถูกต้องแล้ว

พูดถึงแม่ใช่ว่าไม่รักพ่อ เราเห็นในเฟสฯ มีรูปแม่ลูกผูกพันคณานับ ใจก็ประหวัดนึกถึงตนเอง คืนที่ผ่านมาลูกเมียหลับกันแล้ว เรานอนน้ำตาไหล แม่ในมโนนึกท่านรอเราไปอยู่เรือนหลังใหม่ คำพูดของแม่ยินแผ่วงดงาม “เย็นนี้บ่ต้องทำกับข้าวเนาะ มีอะไรก็กินไป” สะท้อนบทบาทหน้าที่อันน่าเบื่อหน่ายตลอดชีวิต ในความเป็นแม่และเมีย

จะเล่าถึงงาช้างแท้ ๆ ดึงเรื่องส่วนตัวมาข้อง ออกนอกเขตเสียไกล

เราได้ยินเรื่องงาตั้งแต่เรียนอยู่ชั้นประถม แม่ว่า แม่เป็นลมผิดเดือน (ไทยกลางว่าอะไรนะ) พ่อเลี้ยงหนานสุนมียาแก้ลมผิดเดือน ฝนกับงาให้แม่กิน แม่ว่าที่เป็นตัวเป็นตนได้เพราะยาแก้กับงานั่นเอง

เราเห็นเศษงาเท่าหัวแม่มือ พ่อเลี้ยงหมอยาห่อแล้วห่ออีก ถ้าเป็นยุคนี้จะขอแบ่ง อ.เดช ดารา คุณต้อมเครื่องราง คุณเมืองเด่น ครูบาวัดป่าแดด ฯลฯ มาสักท่อน มอบให้พ่อเลี้ยงที่ช่วยชีวิตแม่ ว่าแต่ทั้ง 2 ท่าน ล้มหายตายกว่าไปนานแล้ว

งาจึงวิเศษทั้งความเชื่อและเป็นยา ความจริงเป็นเช่นไรไม่รู้ งาช้าง นอแรด หูฉลาม สมองลิง ดีงู ดีหมี นางพญาปลวก คงเป็นยา ยาทางกายและยาทางใจบวกกัน

งางอกเป็นของวิเศษ คุณโอม สักการะ บอกเราอย่างจริงจังว่า งางอก ใครได้ครอบครองการเงินจะงอกจะเงย จะจริงไม่จริงไม่รู้ แรกเราได้สัมผัส การเงินเราฝืดเคืองทันที

งางอก มีทั้งที่ยังยึดติดกับโพรงงาด้านใน ส่วนด้านอกจะเป็นเป็นตะปุ่มตะป่ำ หรือส่วนผิวไม่เรียบเป็นเส้นตรง เนื้อคดไปเวียนมา ที่ฝังอยู่ในเนื้องา คนกลึงงา แกะงาพบเจอบ่อย

มีผู้รู้ท่านหนึ่งเล่าว่า คนจีนมีตังค์ซื้องาคู่ใหญ่ แต่ขนออกนอกไม่ได้ จำต้องตัดเป็นท่อน ๆ จึงได้เห็นงางอกจำนวนมาก นี่ก็ว่าตามเขาเล่านะ เพราะไม่ใช่คนจีนและไม่ใช่คนกลึง

งางอก เหมือนเป็นงาซ้อนงาในเนื้องาหลัก ฝังตัวเนียนสนิท พจนานุกรมสันสกฤต บรรยายและให้ความหมายว่าสิ่งนั้นคือ “คชมุกตา” (มุกในเนื้องา-ผู้เขียน) เป็นคำนาม หมายถึง อากาศช้าง หรือ มุกดามีในศีร์ษะช้าง (a pearl, sometimes found in the head of an elephant.)

มุกดาในเนื้องา มักพบที่ส่วนปลายงาขนาดใหญ่ คนในวงการเครื่องรางเห็นเป็นของขลัง ใครครอบครองจะพบแต่สิ่งดีงาม เงินคำก่ำแก้วจะงอกจะเงยดังที่เล่าไปแล้ว

เราเองยังนึกแปลก อะไรก็ตาม ถ้าสร้างปรปักษ์ทัศนะในใจ ของมีตำหนิจะเห็นเป็นของมีค่า แล้วก็มีค่าจริง ๆ หอเอนเมืองปิซ่า งาช้างดำ รูปหล่อพับเพียบหลวงปู่แหวน งากำจัดกำจาย งาเกลียว งาหัก งางอก ล้วนชวนตะลึง นี่คือข้อคิดในเชิงศิลปะ

พอแล้วนะเรื่องงาช้าง ย่อยยิบกว่านี้ยังมีอีกเยอะ ในวงการเครื่องราง มีเรื่องงาประทับใจเราเรื่องหนึ่ง คือคำสบถที่ว่า “ของฅิงเป็นงา ของฮาเป็นดูก บะ” ตะแลม ตะแลม